پایگاه خبری- اطلاع رسانی وب دا زنجان

 

به گزارش وبدا-زنجان، حرفه مامایی یکی از ارکان کلیدی نظام سلامت محسوب میشود که نه تنها بر اساس دانش و مهارت‌های پزشکی، بلکه بر پایه درک عمیق از روان انسان، فرهنگ، و نیازهای فردی مادران و خانواده ها بنا نهاده شده است.

 

سازمان جهانی بهداشت (WHO) تأکید کرده است که دسترسی جهانی به خدمات مامایی، به ویژه در مناطق محروم، میتواند از مرگ سالانه میلیونها مادر و نوزاد جلوگیری کند. این حرفه نقش مهمی در تحقق اهداف توسعه پایدار ایفا میکند، به ویژه در زمینه سلامت، آموزش، برابری جنسیتی و کاهش فقر.

 

مراقبت از جنین: پیشگیری و پایش هوشمند

در دوران بارداری، ماما مسئول اجرای مراقبتهای پیشگیرانه است که شامل پایش رشد جنین، غربالگری بیماریها، ارزیابی های تغذیه ای، و مداخلات روانی-اجتماعی می باشد. مطالعات نشان داده‌اند که حضور ماماهای آموزش‌دیده در ساختار مراقبت‌های اولیه می‌تواند نرخ زایمان‌های پرخطر را تا ۲۵٪ کاهش دهد. این امر به واسطه ارتباط مستقیم و مداوم با مادر، و اعتمادسازی شکل می‌گیرد که خود عاملی کلیدی در موفقیت مراقبت‌هاست.

 

نقش ماما در زایمان ایمن و توانمندسازی مادر

زایمان مرحله ای حیاتی در سلامت مادر و نوزاد است. ماماها با تکیه بر آموزشهای تخصصی، علاوه بر کاهش میزان مداخلات غیرضروری مانند سزارینهای انتخابی، موجب ارتقاء اعتماد به نفس زنان در فرآیند زایمان طبیعی می شوند. روشهایی مانند زایمان در آب، تکنیکهای کنترل درد غیر دارویی و تمرکز بر زایمان فیزیولوژیک، از ابزارهای مهم ماماها در افزایش رضایت مادران است.

 

مراقبت‌های پس از زایمان: پیوستگی و حمایت مادری

پس از تولد نوزاد، مراقبتهای مامایی شامل حمایت از شیردهی، غربالگری اختلالات نوزادی، ارزیابی سلامت روان مادر و آموزش والدین می شود. تحقیقات انجام شده در کشورهای اسکاندیناوی نشان میدهد که ارتباط بلندمدت مادر و ماما تا سه ماه پس از زایمان، موجب کاهش بروز افسردگی پس از زایمان تا ۴۰٪ میشود.

 

تأثیر مامایی بر آینده‌ای پایدار

با سرمایه‌گذاری در آموزش و حمایت از ماماها، میتوان شاخص‌های مهمی از جمله مرگ و میر نوزادان، سوء‌تغذیه و نابرابری‌های سلامت را بهبود بخشید. همچنین نقش ماماها در آموزش سلامت جنسی و باروری به نوجوانان، پایه‌گذار نسلی آگاه و سالم خواهد بود. این تأثیر نه تنها به سطح فردی، بلکه به سطح اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز گسترش می‌یابد.

 

نتیجه‌گیری

با توجه به نقش کلیدی مامایی در تضمین سلامت مادران، نوزادان و خانواده‌ها، تقویت این حرفه و توسعه زیرساخت‌های مرتبط با آن، یک ضرورت غیرقابل انکار در هر نظام سلامت پیشرفته است. ماماها نه تنها محافظان سلامت جسمی، بلکه همراهان روانی و آموزشی مادران هستند و حضور مؤثر آنان تضمین کننده آینده‌ای امیدبخش برای جوامع خواهد بود.

 

پیشنهادات

- افزایش سرمایه‌گذاری در آموزش آکادمیک و تخصصی مامایی

- گسترش مراکز ارائه خدمات مامایی در مناطق محروم

- تدوین پروتکلهای ملی حمایت روانی از مادران در دوران بارداری و پس از زایمان

- بهره گیری از ماماها در برنامه های آموزش سلامت در مدارس و مراکز اجتماعی

- ارتقاء جایگاه قانونی و اجتماعی مامایی به عنوان رکن سلامت جامعه

 

منابع

1. سازمان جهانی بهداشت (2023). گزارش جهانی سلامت مادران.

2. یونیسف (2022). وضعیت نوزادان جهان.

3. Fraser, D. M., & Cooper, M. A. (2020). Myles Textbook for Midwives. Elsevier.

4. Sandall, J. et al. (2016). Midwife-led continuity models versus other models of care. Cochrane Database.

5. انجمن مامایی ایران (1402). راهنمای استاندارد مراقبت مامایی در بارداری.