پایگاه خبری- اطلاع رسانی وب دا زنجان

بهداشت دست سنگ بنای کنترل عفونت در سطح جامعه

شستشوی دست در ۵ زمان تاکید شده در مراقبت‌های بالینی ( قبل از لمس بیمار، قبل از انجام فرآیندهای استریل، پس از خطر مواجهه با مایعات بدن بیمار،  پس از لمس بیمار و پس از لمس محیط اطراف بیمار) می‌تواند ۵۰ درصد از عفونت‌های منتقل شده به افراد را کاهش دهد.

• کاهش مصرف بی‌رویه دستکش گامی ضروری برای حفاظت از طبیعت، جانداران و انسان است و با توجه به تغییرات اقلیمی در جهان، اهمیت مضاعف می‌یابد.
• نه تنها رعایت ۵ زمان طلایی شستن دست باید در میان کارکنان بهداشت درمان به طور جدی رعایت شود، ترویج این مهارت در جامعه و مشارکت مردم در کاهش تقاضای غیر ضروری برای دستکش در بیمارستان‌ها و محل‌های مراقبت بالینی از بیماران شان امری مؤکد است.
•  استفاده منطقی از دستکش به معنای به کارگیری دستکش تنها در مواقع ضروری و به روش صحیح است تا از یک سو از انتقال عفونت و میکروب‌ها جلوگیری شود و از سوی دیگر، مصرف بی‌رویه آن باعث افزایش پسماندهای پزشکی و آسیب به محیط زیست نشود.

چرا استفاده منطقی از دستکش مهم است؟

• پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی:

• دستکش به عنوان یک سد فیزیکی از انتقال میکروب‌ها بین بیماران و کادر بهداشت درمان جلوگیری می‌کند.
•  استفاده نابجا از دستکش و تعویض نکردن به موقع، ممکن است خود عاملی برای گسترش عفونت باشد، زیرا میکروب‌ها روی سطح دستکش جمع می‌شوند و در صورت تعویض نکردن به موقع، منتقل می‌شوند.

• کاهش مصرف منابع و پسماند:

• تولید و دور انداختن دستکش‌های یکبار مصرف، اثرات زیست محیطی شدیدی دارد (آلودگی آب، خاک و انتشار گازهای گلخانه‌ای)
•  مصرف منطقی و به موقع دستکش، هزینه‌های اقتصادی سیستم‌های سلامت را نیز کاهش می‌دهد.

• حفظ منابع:

• استفاده بی‌رویه از دستکش ممکن است باعث کمبود آن در شرایط اضطراری و مواقع ضروری (مانند جراحی‌ها یا تماس با بیماران مبتلا به بیماری‌های مسری) شود.

 استفاده از دستکش در موارد زیر ضروری است:

• هنگام تماس با خون، مایعات بدن، غشاهای مخاطی یا پوست آسیب دیده بیمار
•  هنگام انجام اقدامات استریل (مانند جراحی یا پانسمان زخم‌های باز)
•  هنگام کار با مواد شیمیایی خطرناک یا داروهای شیمی‌درمانی
•  در مواجهه با بیماران مبتلا به بیماری‌های بسیار واگیر قابل انتقال از راه تماس

 چه زمانی استفاده از دستکش ضرورت ندارد؟

• در تماس‌های معمول با بیمار (مانند اندازه‌گیری فشار خون، معاینه پوست سالم، جابجایی بیمار بدون تماس با مایعات بدن)
•  هنگام کار با وسایل غیر آلوده (مانند نوشتن گزارش)
•  جایگزین کردن دستکش به جای شستشوی دست کار غیر بهداشتی است (حتی پس از در آوردن دستکش، شستشوی دست الزامی است).

استفاده صحیح از دستکش در چهارگام:

•  شستشوی دست‌ها پیش از پوشیدن دستکش
• تعویض دستکش پس از پایان هر فعالیت با خطر انتقال عفونت (مانند پایان ویزیت بیمار)
•  دور انداختن دستکش بلافاصله پس از استفاده در کیسه زباله مخصوص مواد عفونی
• شستشوی دست‌ها بلافاصله پس از درآوردن دستکش

خطاهای رایج در استفاده از دستکش

• پوشیدن دستکش برای مدت طولانی بدون تعویض (تجمع میکروب‌ها روی سطح آن)
•  لمس سطوح عمومی (مانند گوشی تلفن، دستگیره‌ در) با دستکش آلوده
• استفاده از دستکش به عنوان جایگزین شستشوی دست
• مصرف دستکش در مواقع غیر ضروری