پایگاه خبری- اطلاع رسانی وب دا زنجان

پایگاه خبری وبدا-زنجان، مالاریا، یک بیماری خطرناک و تهدیدکننده‌ی زندگی‌ است و از همین رو سازمان جهانی بهداشت روز 25آوریل مصادف با 5اردیبهشت را به عنوان روز جهانی مالاریا برگزیده است تا در آن به آگاهی‌بخشی درباره بیماری مالاریا پرداخته شود و همچنین سازمان‌ها و دولت‌های مختلف در سراسر جهان در جهت تامین بودجه‌ی لازم برای کنترل و پیشگیری این بیماری تلاش نمایند. 

مالاریا معمولاً بر اثر گزش پشه‌ای به نام آنوفل ایجاد می‌شود که ناقل انگل پلاسمودیوم است.  هنگامی که این پشه انسان را نیش می‌زند، انگل وارد خون شده و از طریق جریان خون به کبد منتقل و در آنجا بالغ می‌شود. بعد از گذشت چند روز، انگل‌های بالغ مجدداً وارد جریان خون می‌شوند و شروع به آلوده کردن گلبول‌های قرمز می‌کنند. طی 48 الی 72 ساعت، انگل‌های موجود در خون تکثیر شده و  چند برابر می‌شوند. در نتیجه علائمی مانند تب، لرز و تعریق شدید در بدن رخ می‌دهد که نشان دهنده‌ی بروز بیماری مالاریا است. این علائم ممکن است 2 یا 3 روز به طور همزمان ادامه داشته باشد.

گلبول‌های قرمزی که از انگل مالاریا پر شده‌‌اند، آماده‌ی انفجار و متلاشی شدن هستند اما زمانی که این گلبول‌ها متلاشی می‌شوند، تکثیر انگل پایان نمی‌پذیرد و پلاسمودیوم مجدداً در خون حرکت کرده و به سایر گلبول‌های قرمز حمله می‌کند. زمانی که این انگل داخل یک گلبول قرمز است، هر انگل به 36 انگل ماده تکثیر می‌شود و پس از پر کردن گلبول قرمز و متلاشی شدن آن مجدداً وارد گلبول دیگری می‌شود. بدین ترتیب یک چرخه‌ی بیماری در بدن انسان ایجاد می‌شود و به همین دلیل است که علائم بیماری مالاریا نیز به صورت چرخه‌ای رخ می‌دهد، به این صورت که ابتدا فرد دچار لرز شده و سپس تب بالا آغاز می‌شود و به دنبال آن تعریق رخ می‌دهد. سپس بدن دوباره به دمای طبیعی باز می‌گردد و چرخه مجدداً تکرار می‌شود.

لازم به ذکر است که شدت انتقال انگل به انسان، به نوع انگل، نوع پشه، میزبان (انسان) و شرایط محیطی وابسته است.

بیماری مالاریا از طریق خون هم انتقال می‌یابد و به همین دلیل مواردی مانند پیوند عضو، انتقال خون و یا استفاده از سوزن مشترک آلوده نیز در انتقال این بیماری نقش دارند. علاوه بر این، یکی دیگر از راه‌های انتقال مالاریا از مادر به فرزند و هنگام تولد است.

دوره‌ی نهفتگی بیماری مالاریا بین 10 روز الی 4 هفته است و علائم آن طی این دوره پدیدار می‌شود. اما در برخی موارد ممکن است فرد حتی به مدت چندماه نیز فاقد علائم باشد. این امر به این دلیل رخ می‌دهد که انگل‌ها پس از ورود به بدن، به مدت طولانی‌تری در کبد غیر فعال باقی می‌مانند.

علائم شایع بیماری مالاریا شامل لرز، تب شدید، تعریق فراوان، سردرد، حالت تهوع و استفراغ، درد در ناحیه‌ی شکم، اسهال، درد عضلانی، کم‌خونی، مدفوع خونی، تشنج و کما است.

باید به این نکته توجه داشت که بیماری مالاریا ممکن است عوارض بسیار جدی را به همراه داشته باشید که سبب به خطر افتادن جان بیمار می‌شود. در بیشتر موارد، مرگ و میر ناشی از مالاریا مربوط به یک یا چند عارضه جدی از جمله مالاریای مغزی، مشکلات تنفسی، ازکارافتادگی اندام‌های حیاتی، کم خونی و کاهش سطح قند خون است.

با توجه به اینکه عامل اصلی انتقال بیماری مالاریا به انسان، گونه‌ای از پشه‌ها هستند، افرادی که در مناطق گرمسیری زندگی ‌می‌کنند و یا قصد سفر به این مناطق را دارند، لازم است برای جلوگیری از گزیده شدن توسط پشه‌ها اقداماتی چون پوشاندن پوست و پوشیدن شلوار و لباس‌های آستین بلند، استفاده از مواد دفع کننده حشرات و توری‌هایی که مانع ورود حشرات و پشه‌ها به محل استراحت و خواب می‌شوند را انجام دهند. همچنین استفاده از داروهایی که بر روی نوع انگل مالاریای شایع در آن منطقه تاثیر داشته باشد و واکسیناسیون از دیگر راه‌های پیشگیری از ابتلا به مالاریا است.