پایگاه خبری- اطلاع رسانی وب دا زنجان

پایگاه خبری وبدا-زنجان، دکتر مهران محمدیان فضلی، استاد تمام مهندسی بهداشت محیط و همکار اجرای طرح "بررسی تاثیر فرآیندهای انعقاد شیمیایی و الکتریکی در کاهش پتانسیل آلودگی شیرابه پسماند شهری" صبح شنبه 29شهریور در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: شیرابه، مایع غلیظ، تیره و بدبویی است که از محل دفن زباله‌ها خارج می‌شود و به دلیل داشتن مواد آلی سمی، فلزات سنگین و مواد غیرآلی، بسیار آلاینده است و در صورتی که کنترل و تصفیه نشود، می‌تواند فجایع زیست‌محیطی و بهداشتی به بار آورد.

وی با بیان اینکه محل دفن پسماندهای شهری در اصطلاح لندفیل نامیده می‌شود، افزود: در لندفیل‌های بهداشتی و استاندارد، تمهیدات لازم برای جمع‌آوری و تصفیه کنترل‌شده شیرابه پیش‌بینی شده است. در غیر این صورت، شیرابه می‌تواند از طریق کف یا دیواره‌های محل دفن نشت کرده و به آب‌های زیرزمینی و سطحی راه یابد که پیامدهای فاجعه‌باری به دنبال خواهد داشت.

این محقق، خاطرنشان کرد: در خصوص ارزیابی میزان سمیت و آلودگی شیرابه، در تحقیقات پیشین معمولاً از یک یا چند پارامتر محدود استفاده شده که تا حدی نماینده خطرات آن بوده است. اما در پژوهش حاضر، شاخص جامعی متشکل از 18 پارامتر تحت عنوان شاخص آلودگی شیرابه یا LPI  مورد استفاده قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه با اندازه‌گیری غلظت این پارامترها و اعمال روش محاسباتی خاص، شاخص LPI  به دست می‌آید که شدت آلودگی را به صورت ترکیبی نشان می‌دهد، اظهار کرد: در این پژوهش با توجه به محدودیت‌های مالی، زمانی و انرژی، انجام آزمایش‌های کامل برای اندازه‌گیری همه هجده پارامتر امکان‌پذیر نبود. بنابراین، بهینه‌سازی اولیه بر روی چهار پارامتر کلیدی شامل اکسیژن‌خواهی شیمیایی (COD)، اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی (BOD)، نیتروژن آمونیاکی (به عنوان یک عامل آلاینده مهم در شیرابه) و در نهایت TDS کل جامدات محلول (که بیانگر کل املاح موجود در شیرابه است که با تبخیر نمونه و اندازه‌گیری باقی‌مانده حاصل می‌شود) متمرکز شد.

دکتر محمدیان، افزود: در این پژوهش، فرآیند الکتروکواگولاسیون به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن انتخاب شد. نمونه‌گیری از لندفیل انجام گرفت و سیستم در مقیاس آزمایشگاهی طراحی شد و چهار فاکتورpH، شدت جریان، فاصله الکترودها و زمان الکترولیز مورد مطالعه قرار گرفتند.

وی با اشاره به اینکه شاخص LPI ، مقدار مجاز 7.38 را به عنوان حد مجاز دفع شیرابه به محیط زیست تعیین کرده است، گفت: شاخص LPI که برای نمونه مورد مطالعه محاسبه شد، عدد ۳۸ را نشان می‌داد که اختلاف قابل توجهی با حد مجاز دفع شیرابه دارد و لزوم مدیریت و تصفیه اصولی شیرابه را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

وی خاطرنشان کرد: شیرابه خام مورد مطالعه در این پژوهش دارای Ph حدود 8، COD برابر با  28هزار و 851 میلی گرم بر لیتر و BOD برابر با 9هزار و 560 میلی گرم بر لیتر بود. در این میان توجه به این نکته که COD فاضلاب شهری معمولاً حدود 200 الی 250 میلی گرم بر لیتر است، به وضوح نشان می‌دهد که آلودگی شیرابه پسماندهای شهری تا چه حد شدید و نگران‌کننده می‌باشد.

این محقق با بیان اینکه در این پژوهش، تأثیر فرآیند انعقاد الکتریکی (الکتروکواگولاسیون) بر بهبود کیفیت شیرابه مورد بررسی قرار گرفت، اظهار کرد: نتایج حاصل از آنالیز نشان داد که تمامی فاکتورهای مورد مطالعه شامل pH، شدت جریان، فاصله الکترودها و زمان واکنش، تأثیر معناداری بر کاهش آلودگی داشت. به ویژه، اثر متقابل این پارامترها نیز از نظر آماری معنادار بود که نشان‌دهنده پیچیدگی و اهمیت بهینه‌سازی همزمان این عوامل است.

وی با اشاره به اینکه تحقیقات علمی ابتدا در مقیاس آزمایشگاهی، سپس در مقیاس پایلوت نیمه‌صنعتی و در نهایت در مقیاس صنعتی انجام می‌شود، گفت: این پژوهش در مرحله آزمایشگاهی انجام شده و بین نتایج آزمایشگاهی و پایلوت معمولاً اختلافاتی وجود دارد. اجرای این روش در مقیاس صنعتی مستلزم سرمایه‌گذاری قابل توجهی است. به ویژه که فرآیند الکتروکواگولاسیون مصرف برق چشمگیری دارد و با توجه به چالش‌های موجود در زمینه تامین برق، باید تمهیدات خاصی برای آن اندیشیده شود.

دکتر محمدیان خاطرنشان کرد: وظیفه ما به عنوان بخشی از زنجیره علمی، تولید علم، معرفی راهکارها و اعلام آمادگی برای همکاری است. از سوی دیگر، سیاست‌گذاران با موضوعات متنوعی مواجه هستند و باید بر اساس اطلاعات موجود، محدودیت‌ها و اولویت‌بندی‌های واقعی تصمیم‌گیری کنند. پاسخ به این سوال که "اجرای این پروژه در اولویت چندم قرار دارد؟" نیازمند برگزاری جلسات مشترک بین مسئولان شهری و متخصصان علمی است.