پایگاه خبری- اطلاع رسانی وب دا زنجان

منظور از شیوه‌های فرزندپروری، روش‌هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود به کار می‌گیرند و بیانگر نگرش‌هایی است که آنها نسبت به فرزندان خود دارند و همچنین شامل معیارها و قوانینی است که برای فرزندان خویش وضع می‌کنند. روش‌های مختلف فرزندپروری براساس تعادل بین توجه و محبت والدین نسبت به فرزندان و همچنین براساس وضع محدودیت‌ها و انتظارت آنها از فرزندان تعیین می‌شود.

زینب محمدی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی و سلامت روان، اعتیاد و اجتماعی در گفتگو با خبرنگار وبدا زنجان، اظهار کرد: فرزندپروری دو محور عمده‌ی "محبت و توجه (پاسخ)، انضباط و کنترل (درخواست)" دارد و از تعامل این دو محور، چهار سبک فرزندپروریِ مقتدرانه، مستبدانه، سهل‌گیر (آسان‌گیر) و غافل (بی‌اعتنا)، متمایز می‌شود.

وی با بیان اینکه عوامل موثر بر شکل‌گیری و تشدید مشکلات رفتاری اختلالات روانشناختی فرزندان: عامل شخصی، هوش، ژنتیک، خلق و خو، ویژگی‌های رفتاری و هیجانی تقریبا ثابت که محصول بارداری مادر و ژنتیک است و روش‌های مقابله‌ای می‌باشد، گفت: در این خصوص عامل خانواده (سلامت روان، تعامل و تعارض والدین و سبک والدگری) و محیط (مدرسه، همسالان و وضعیت اقتصادی) نیز حائز اهمیت فراوانی است.

اعتماد به نفس در کودکان چگونه شکل می‌گیرد ؟
محمدی افزود: اعتماد به نفس عمدتاً از ارزیابی دیگران نسبت به خودمان و توانایی‌ها شکل می‌گیرد . هر کودکی به همان اندازه برای خودش احترام و ارزش قائل است که اطرافیانش به ویژه والدینش برای او احترام و ارزش قائل می‌شوند. بنابراین نقش والدین در شکل‌گیری اعتماد به نفس کودکان بسیار مهم است و به جرات می‌توان گفت که اساسی‌ترین پایه‌ریز اعتماد به نفس کودکان، والدین هستند.

کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، نشانه‌های کودک با اعتماد به نفس پایین را شامل: خودتحقیری و بی‌ارزش دانستن خود، دوری از انجام کارهای جدید، دشواری در تصمیم‌گیری، نداشتن امید به آینده، تمایل به زورگویی به بچه‌های کوچک‌تر از خود، احساس ضعف و تحت سلطه بودن در برابر همسالان خود، دادن اطلاعات کم درباره خودش به دیگران، گوشه‌گیری و شرکت نکردن در مهمانی‌ها و مجالس، بدگویی درباره همسالانش به ویژه کسانی که از او برتر هستند، داشتن اضطراب در رویارویی با شرایط جدید، کم‌حرفی در مدرسه و کلاس درس، نیاز به توجه و تشویق توسط دیگران، داشتن ترس از شکست، مشکل در دوستیابی و حفظ دوستان و آرزوی اینکه فرد دیگری باشد، برشمرد.

کارشناس سلامت روان، اعتیاد و اجتماعی، ویژگی‌های کودک با اعتماد به نفس بالا را نیز شامل: احترام و ارزشگذاری کودک به خود، برقراری ارتباط خوب با دیگران، اعتماد به توانایی‌های خود، پذیرش تجارب جدید و انتقاد بدون احساس خشم و حالت تدافعی، توانایی تحمل شکست و ابراز احساسات خود و نظرش برای دیگران، احساس راحتی و شادی در موقعیت‌های اجتماعی و شرکت در اینگونه موقعیت‌ها، عنوان کرد.

وی تشویق به جای تحسین و تلاش‌ها به جای نتیجه، توجه به توانایی‌ها، مقایسه کودک با خود، فرآیندمداری، جدا کردن فعل از فاعل، دادن حق انتخاب، رعایت مرزهای نوجوان، کنترل محیط به جای کنترل نوجوان و دیدن موضوعات از نگاه نوجوان را از روش‌های بالا بردن عزت و اعتماد به نفس در نوجوانان، ذکر کرد.

محمدی، اولین قدم برای برطرف کردن مشکلات رفتاری کودکان و پیشگیری از اختلالات را، تعامل مثبت والد با کودک بیان کرد و افزود: ایجاد و حفظ ارتباط خوب با فرزندان و مشارکت داشتن در زندگی و فعالیت‌های آنان، قانون‌گذاری در خانواده، نظارت بر فرزندان و توجه به دوستان، الگوی مناسب برای فرزندان بودن و تعامل مثبت همراه با عشق بی‌قید و شرط را سبب ایجاد عزت نفس بالا، دانست .
           
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی با بیان اینکه عزت نفس واقعی باور اینکه ما خاص و فوق‌العاده‌ایم، نیست، گفت: توانایی رهاکردن و پاسخ به این سوال که آیا من به اندازه کافی خوب هستم؟، تعریف واقعی عزت نفس، است.